İhbar Tazminatı

İhbar tazminatı nedir?

İhbar kelime anlamı itibariyle haber vermek anlamı taşımaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işçi ve işveren arasında kurulan iş sözleşmesi, taraflardan herhangi biri tarafından feshedilmeden önce, belirli bildirim süreleri içerisinde durumun diğer tarafa yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Bildirilmediği takdirde bu sürenin ücretinin ihbar tazminatı olarak ödenmesi gerekecektir.

Bildirim süreleri nelerdir?

• 6 aya kadar süren çalışmalar için 2 hafta,
• 6 aydan 1,5 yıla kadar süren çalışmalar için 4 hafta,
• 1,5 yıldan 3 yıla kadar süren çalışmalar için 6 hafta,
• 3 yıldan uzun süren çalışmalar için 8 hafta,

bildirim süreleri uygulanmaktadır.

Süreler bölünerek kullanılabilir mi? Sürelerin arttırılıp azaltılması mümkün müdür?

Sürelerin bölünmesi söz konusu değildir. Bu sürelerin altında bir sürenin kararlaştırılamayacağı emredici olarak düzenlenmiştir. Bundan dolayı söz konusu sürelerin kısaltılması veya ortadan kaldırılması mümkün değildir. Ancak sözleşmeler ile artırılması her zaman olanaklıdır.

Bildirim süresine uymayan işçi ihbar tazminatı öder mi?

İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenlerle (sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya işin durması benzeri) feshedilmesi dışında bir sebeple sona ermesi halinde bildirim süreleri işçi için de geçerlidir. Buna aykırı iş sözleşmesi fesihlerinde işverenin ihbar tazminatı alma hakkı doğabilmektedir.

Bildirim süresine uymayan işverenin sorumluluğu nedir?

İş sözleşmesini bildirim süresi vermeksizin fesheden işveren, bu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak ödemek zorunda kalacaktır. Deneme süresi içindeki bir çalışanın iş sözleşmesi işveren tarafından sonlandırılıyorsa, bu durumda işverenin herhangi bir ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü yoktur. Ayrıca İşveren eğer isterse ihbar süresi kullandırmadan hizmet akdini sona erdirebilir. Ama ihbar süresine ilişkin tazminatı peşin ödemesi gerekir.

İhbar süresi, tazminatı uygulanmayan haller nelerdir?

Sözleşmenin feshine rağmen bazı durumlarda ihbar süresi ve tazminatı uygulanmamaktadır. Bunlar arasında;

• Askerlik
• Emeklilik
• Yasanın tanıdığı hak ve 24,25. Maddeler gereği gerçekleşen fesihler ile,
• Kadın işçinin evlilik nedeniyle bir yıl içinde işten ayrılma hallerinde yalnızca kıdem tazminatı doğmakta olup, tarafların ihbar öneline uyması gerekmemektedir.

İhbar tazminatı almak için zarara uğramış olmak gerekir mi?

İhbar tazminatı talep edebilmek için zarara uğramış olmak ya da uğranılan zararı ispat etmek gerekmez. Yalnızca ihbar tazminatını aşan bir zarar oluşmuş, bu zarar sebebiyle maddi, manevi tazminat talep edilecekse o zaman zararı ispatlamak gerekmektedir.

Fesih beyanı karşı tarafın kabulüne bağlı mıdır?

Fesih beyanının karşı tarafa bildirilmesi ile hukuki sonuç meydana gelir. Bu beyanın geçerliliği karşı tarafın kabulüne bağlı değildir. İşçinin izinli olduğu bir zamanda iş sözleşmesinin feshi ihbar edilmişse bu izin süresinin bitimiyle fesih işlemi ve ihbar süresi başlamış olur.

Belirli süreli iş sözleşmelerinde ihbar tazminatı olur mu?

İhbar tazminatı belirsiz süreli iş sözleşmeleri için düzenlenmiştir, belirli süreli iş sözleşmelerinde ihbar tazminatı bulunmaz.

İhbar tazminatında zamanaşımı süresi nedir?

Yeni düzenlemeyle ihbar tazminatında zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir.